ብፁዕ ወቅዱስ ፓትርያርኩ በድሬዳዋ ሀገረ ስብከት አዲስ ለማሰራው ህንፃ ቤተ ክርስቲያን ባርከው የመሠረተ ደንጊያ አኖሩ።
ቅዱስነታቸው ከብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳትና ከድሬዳዋ ከንቲባ ከአቶ ከድር ጁሀር ጋር በመሆን በድሬዳዋ ከተማ እንዱስትሪ መንደር አዲስ ለሚሰራው የመካነ ሰማእት ቅዱስ እስጢፋኖስ፣ወልደታ ለማርያምና ወአቡነ ሳሙኤል ህንፃ ቤተ ክርስቲያን የመሠረተ ደንጊያ አኑረዋል፣
ቅዱስነታቸው ከብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳትና ከድሬዳዋ ከንቲባ ከአቶ ከድር ጁሀር ጋር በመሆን በድሬዳዋ ከተማ እንዱስትሪ መንደር አዲስ ለሚሰራው የመካነ ሰማእት ቅዱስ እስጢፋኖስ፣ወልደታ ለማርያምና ወአቡነ ሳሙኤል ህንፃ ቤተ ክርስቲያን የመሠረተ ደንጊያ አኑረዋል፣
ሐምሌ ፲፯ ቀን ፳፻፲፭ ዓ/ም አዲስ አበባ
ከሐምሌ ፲፬-፲፭ ቀን ፳፻፲፭ ዓ ም ለሁለት ቀናት በምሥራቅ ጎጃም ሀገረ ስብከት የጉባኤ አዳራሽ በሀገረ ስብከትቦቱ የ፲ ዓመት ስልታዊ እቅድ ዙሪያ የተካሄደው የምክክር ጉባኤ መጠናቀቀ።
ሐምሌ ፲፫ ቀን ፳፻፲፭ ዓ/ም አዲስ አበባ
ብፁዕ አቡነ አብርሃም የመንበረ ፓትርያርክ ጠቅላይ ቤተክህነት ዋና ሥራ አስኪያጅና የባሕር ዳር ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ ወቅታዊ የቤተክርስቲያናችንን ሁኔታ አስመልክቶ ዛሬ ሐምሌ ፲፫ ቀን ፳፻፲፭ ዓ/ም ከቀትር በኋላ በጽ/ቤታቸው ልዩ መግለጫ ተሰጥተዋል።
ብፁዕነታቸው ባስተላሐፉት የሰላም ጥሪ በክልል ትግራይ አህጉረ ስብከት ለሚገኙ ብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳት አንዲት ቅድስት ቤተክርስቲያንን በጽናት ለማገልገል በጋራ የገቡትን ቃልኪዳን በማስታወስ በተደጋጋሚ የተደረገላቸውን የሰላም ጥሪ እንዲቀበሉ ደግመው አሳስበዋል።
ብፁዕነታቸው እንደገለጹት ከሆነ ጦርነቱ ከመጀመሩ በፊት በቅዱስ ሲኖዶስ ምልአተ ጉባኤ በፌደራል መንግስትና በትግራይ ክልል፣ በትግራይ ክልልና በአማራ ክልል ያለውን ውጥረት ለማርገብ ጥረት እናድርግ የሚል የሰላም መልዕክት ባስተላለፍንበት ወቅት በክልል ትግራይ አህጉረ ስብከት የተመደቡ ብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳት ትግራይ ሰላም መሆኗንና ደም ወደሚፈስባቸው ሌሎች አካባቢዎች እንድናተኩር ሲያሳስቡን ቆይተዋል ብለዋል።
ይሁን እንጂ በትግራይ ክልል የደረሰው ጉዳት ቤተክርስቲያንን እጅግ ያሳዘነ በመሆኑ የመልሶ ማቋቋም ሥራውን በጋራ መሥራት ይቻል ዘንድ መፍትሔው ተቀራርቦ በአባትነት መንፈስ መመካከር እንጂ በሕገ ቤተክርስቲያን ከተደነገገው ውጪ ኤጲስ ቆጶሳትን መሾም ባለመሆኑ ለውይይት በራቸውን እንዲከፍቱ ጥሪያቸውን አስተላልፈዋል።
በትግራይ ክልል የሚገኙ ሊቃውንት የቤተክርስቲያናችንን ቀኖናና ሥርዓት መሠረት በማድረግ ከቤተክርስቲያን ጎን እንዲቆሙ ጥሪአችንን እናስተላልፋለን ያሉት ብፁዕነታቸው በትግራይ አህጉረ ስብከት የተጀመረውንም ቤተክርስቲያንን የመክፈል አዝማሚያ በመጽሐፍ መሠረትነት እንዲሞግቱና በክልሉ የሚገኙ አባቶች እያካሔዱት ካለው ጠቃሚነት የሌለው ተግባር እንዲቆጠቡ የበኩላቸውን አስተዋጽኦ እንዲያበረክቱ አሳስበዋል።
የፌደራል መንግሥትም ሆነ የትግራይ ክልል ጊዜያዊ አሰተዳደር መንግሥት በሃይማኖት ጉዳይ ጣልቃ አንገባም በሚል አመክንዮ በክልል ትግራይ አህጉረ ስብከት የተመደቡ ብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳትን በተመለከተ ዝምታን ቢመርጡ በቤተክርስቲያናችን ላይ በሚደርሰው መከፈል ከታሪክ ተጠያቂነት እንደማይድኑ በመግለጽ የማሸማገል ተግባራቸውን እንዲወጡ አባታዊ ጥሪያቸውን አስተላልፈዋል።
በመጨረሻም ምእመናን በዚህ አስጨናቂ ወቅት ያላቸውን ቅሬታ ሁሉ ትተው ከቤተክርስቲያን ጎን እንዲቆሙ የቤተክርስቲያናችን ወዳጆችም እንደ እስከአሁንኑ ሁሉ ቤተክርስቲያንን እንዲያግዙ ጥሪያቸውን አስተላልፈዋል።
በዛሬው ዕለት በተፈጸመው ጸሎተ አስኬማ ለሥርዓቱ የተሠራው ጸሎት በቅዱስነታቸው መሪነት ከደረሰ በኋላ ቡራኬ የተሰጠበትን ቅናተ ዮሐንስ ቅዱስነታቸው ለተሿሚ ቆሞሳት አስታጥቀዋል።
በሰሜን አሜሪካን የኮሎራዶና አካባቢው ሀገረ ስብከት አምስተኛው አጠቃላይ የሰበካ መንፈሳዊ ጉባኤ ዛሬ ሐምሌ ፯ ቀን ፳፻ ፲ወ፭ ዓ.ም በኦምሐ ደብረ ብርሃን ቅድስት ሥላሴ ቤተክርስቲያን መካሔድ ጀመረ።
በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ አሜን፡፡
በክልል ትግራይ በተካሄደው ጦርነት በቤተ ክርስቲያናችን የበላይ መዋቅርና በክልል ትግራይ አህጉረ ስብከት መካከል የነበረው አስተዳደራዊ መዋቅር ተቋርጦ መቆየቱን ተከትሎ የተፈጠረው አለመግባባት በውይይት ተፈቶ መዋቅራዊ አንድነታችን በድጋሚ ተጠናክሮ እንዲቀጠል ሀገራዊ የሰላም እርቁ ከተፈጸመበት ማግስት ጀምሮ በብፁዕ ወቅዱስ ፓትርያርኩ ፊርማ በተደጋጋሚ በደብዳቤ ሲጠየቅ መቆየቱ ይታወሳል፡፡
ምንም እንኳን ቅዱስ ሲኖዶሱ ችግሩ በውይይት እንዲፈታ ተደጋጋሚ የሰላም ጥሪ ሲያደርግ የቆየ ቢሆንም በክልሉ ያሉት ብፁዓን አባቶችና ሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያን በተከፈተው የሰላምና የውይይት በር ከመጠቀም ይልቅ መዋቅራዊ አደረጃጀቱን በመጣስ መንበረ ሰላም የትግራይ ጠቅላይ ቤተ ክህነት ጽ/ቤት መሥርተናል በሚል ተገቢነት የሌለው መግለጫ ከመስጠትም አልፎ ሲመተ ኤጲስ ቆጶሳት መፈጸም አለበት የሚል ውሳኔ በማሳለፍ 10 ኤጲስ ቆጶሳትን ሐምሌ 9 ቀን 2015 ዐ.ም. ለመሾም ፕሮግራም መያዙን በተለያዩ መገናኛ ብዙኃን መግለጫ መስጠታቸውን ተከትሎ የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ ሰኔ 29 ቀን 2015 ዓ.ም. ባደረገው ስብሰባ በጉዳዩ ላይ ከተወያየ በኋላ በጦርነቱ ወቅት ለነበረው የመዋቅራዊ ግንኙነት ጉድለትና የሰብአዊ ድጋፍ እጥረት በይፋዊ መግለጫ ይቅርታ የተጠየቀ ቢሆንም ለይቅርታው አዎንታዊ ምላሽ አለመሰጠቱ በእጅጉ አሳዛኝ መሆኑ፤
ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ለችግሩ መፈታት ባላት ቁርጠኝነት በብፁዕ ወቅዱስ ፓትርያርኩ የሚመራ የሰላም ልዑክ ወደ ክልሉ በመላክ በክልሉ ለደረሰው ጉዳት ሰብአዊ ድጋፍ የሚውል ብር20,000,000.00(ሃያ ሚሊየን ብር) ለክልሉ ጊዜያዊ አስተዳደር ያስረከበች ሲሆን በዚህም ወቅት ከክልሉ ጊዜያዊ አስተዳደር ለተደረገው የከበረ አቀባበል ቅዱስ ሲኖዶስ አመስግኗል፡፡
ይሁን እንጁ የሰላም ልዑኩ ዋና ተልእኮ የሆነውን በክልሉ ከሚገኙ ብፁዓን አባቶች ጋር ለመወያየት የተያዘውን አጀንዳ በተመለከተ በብፁዕ ወቅዱስ አባታችን የተመራው የሰላም ልዑክ በመቀሌ ሀገረ ስብከት በደብረ ሰላም ቅዱስ ሚካኤል ካቴድራል የተገኘ ቢሆንም ቤተ ክርስቲያን በመዘጋቱ ምክንያት ቅዱስ ሲኖዶሱ ምልዓተ ጉባኤ በእጅጉ አዝኗል፡፡
በመሆኑም የተፈጠረውን ችግር ተከትሎ የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ በሕገ ቤተ ክርስቲያኑ አንቀጽ 19 ንዑስ ቁጥር 13 የሕግ ድንጋጌ መሠረት ሐምሌ 6 ቀን 2015 ዓ.ም. ባደረገው አስቸኳይ ስብሰባ የሚከተሉትን ውሳኔዎች አሳልፏል፡፡
1. በትግራይ ክልል ሐምሌ 9 ይደረጋል የተባለው የኤጲስ ቆጶሳት ምርጫ የሕገ ቤተ ክርስቲያንና አንቀጽ 37 እና 38 ያላከበረና ከቀኖና ቤተ ክርስቲያን አንጻር ተገቢ ያልሆነ የቤተ ክርስቲያንን ማዕከላዊነት የሚጥስ፣ የቤተ ክርስቲያንን አንድነት የሚጎዳና በጦርነት የተጎዳውን ሀብት ንብረቱ የወደመበትን ገዳማቱና አብያተ ክርስቲያናቱ የተጎዱበትን ሕዝብ የማይጠቅም ተገቢነት የሌለው በመሆኑ እንዲቆም ቅዱስ ሲኖዶስ ወስኗል፡፡
2. በትግራይ ክልል ተከስቶ የነበረውን ችግር የፌዴራል መንግሥትና የትግራይ ክልል ጊዜያዊ አስተዳደር ችግሩን በውይይት የፈቱት መሆኑ እየታወቀ የሰላም ባለቤት የሆነችው ቤተ ክርስቲያን እስካሁን ሰላም መፈለጓ ያልተቋረጠ ቢሆንም አለመሳካቱ የሚያሳዝን በመሆኑ ለሰላም የሚደረገው ጥረት ዘላቂ መፍትሔ እስከሚገኝ ድረስ የማይቋረጥ መሆኑን ቅዱስ ሲኖዶስ ይገልጻል፡፡
3. በመሆኑም ክቡር የኢፌዲሪ ጠቅላይ ሚኒስትር ዶ/ር ዐቢይ አህመድ እና ክቡር አቶ ጌታቸው ረዳ የትግራይ ክልል ጊዜያዊ አስተዳደር ፕሬዝዳንት እንዲሁም የፌዴራልና የክልሉ መንግሥት የሥራ ኃላፊዎች እየተደረገ ያለውን ሕገ ቤተ ክርስቲያንን ያልተከተለ የኤጲስ ቆጶሳት ምርጫ እንዲያስቆሙልን ብሎም ሰላም ለማስፈን የሚደረገውን ጥረት በመደገፍ ችግሮቹ በውይይት እንዲፈቱ መንግሥታዊ እገዛ በማድረግ የውይይት መድረክ እንዲያመቻቹልን ሲል የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ ጥሪውን ያቀርባል፡፡
4. በመላው ዓለም የምትገኙ ሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያንና ሕዝበ ክርስቲያን እናት ቤተ ክርስቲያናችሁ ያስተላለፈችውን የሰላም ጥሪ ተግባራዊ ሆኖ አንድነቷ ጸንቶ ይኖር ዘንድ በጸሎት ተግጋችሁ ከቤተ ክርስቲያናችሁ ጎን እንድትቆሙ ቅዱስ ሲኖዶስ ጥሪውን ያስተላልፋል፡፡
እግዚአብሔር ኢትዮጵያንና ሕዝቦቿን ይባርክ
ወስብሐት ለእግዚአብሔር
አባ ማትያስ ቀዳማዊ
ፓትርያርክ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ዘኢትዮጵያ
ሊቀ ጳጳስ ዘአክሱም ወእጨጌ ዘመንበረ ተክለ ሃይማኖት
ሐምሌ 6 ቀን ፳፻፲፭ ዓ.ም አዲስ አበባ
ኢትዮጵያ
ሐምሌ ፭ ቀን ፳፻፲፭ ዓ/ም አዲስ አበባ
የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን ቅዱስ ሲኖዶስ በጽርሐ መንበረ ፓትርያርክ እና በአዲስ አበባ አቅራቢያ ያሉ ብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳትን ለዛሬ ሐምሌ ፭ ቀን ፳፻፲፭ ዓ/ም ከቀኑ 10:00 ሰዓት በቅዱስ ሲኖዶስ መሰብሰቢያ አዳራሽ ለአስቸኳይ የምልዓተ ጉባኤ ስብሰባ እንዲገኙ ጥሪውን አስተላልፏል።
የቋሚ ቅዱስ ሲኖዶስ ዛሬ ከቀትር በፊት ባደረገው መደበኛ ስብሰባ ይህ ጥሪ እንዲተላለፍ ውሳኔውን ያሳለፈው በቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ ውሳኔ መሠረት ባሳለፍነው ሰኞ ወደ ትግራይ ክልል ለእርቀ ሰላም ጉዳይ በቅዱስ ፓትርያርኩ መሪነት የተጓዘው የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን የልዑካን ቡድን የገጠመውን እክል ከገመገመ በኋላ አሁን ያለው የቤተክርስቲያናችን ወቅታዊ ሁኔታ የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ ውይይትና ውሳኔ እንደሚያስፈልገው በማመኑ ነው።
በዛሬው አስቸኳይ ጉባኤ በሚደርሰው ስምምነት መሠረት አስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ በሁሉም የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን አህጉረ ስብከት ያሉ ብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳት ሊጠሩ እንደሚችሉ የቅዱስ ሲኖዶስ ጽ/ቤት አሳውቋል።
ብፁዕ አቡነ አብርሃም ወደ አሥመራ ተጉዘው ከፕሬዝዳንት ኢሳይያስ አፈወርቂ ጋር የተገናኙት ሁሉም ኢትዮጵያዊ በኤርትራና በኢትዩጵያ ስምምነት በተደሰተበት ማግስት የተፈጠረውን ሰላምና ዕርቅ እውቅና ለመስጠት በተደረገ ሥነሥርዓት ላይ ለመገኘት የአማራ ክልል ልዑክ በመሆን መጓዛቸው በቀጥታም ህነ በተዘዋዋሪ ከትግራይ ጦርነት ጋር ግንኙነት የለውም።
ብፁዕነታቸው ወደ አሥመራ በተጓዙበት ወቅት በተመሳሳይ ጊዜ ውስጥ የትግራይ ክልል የወቅቱ ፕሬዝዳንት ዶክተር ደብረጺዮን ገብረሚካኤል በሐዋሳ በተደረገ ስብሰባ ላይ ዶ/ር አቢይ አህመድ የኢፌዴሪ ጠቅላይ ሚንስቴር ከኤርትራ ጋር ሰላም እንዲፈጠር በአጭር ጊዜ ውስጥ ያደረጉትን ጥረት በማሞገስ እውቅና በሰጡ ማግስት ብፁዕነታቸው አሥመራ መገኘታቸው በምን መመዘኛ ወንጀል ሊሆን ቻለ?የአክሱም ሐውልትን በስጦታ ማበርከትስ ከኢትዮጵያዊነት መገለጫዎቻችን ቅርሶች አንዱን ከማበርከት የዘለለ ሌላ ትርጉም እንደምን ሊሰጠው ይችላል?
ይልቅኑ ከጦርነቱ አስቀድሞ ችግር እንዳይፈጠርና ጦርነት እንዳይቀሰቀስ በብፁዕነታቸው አሳሳቢነት በአማራና በትግራይ ክልላዊ መንግስታት በኩል የሰላምና የአንድነት ውይይት እንዲካሔድ የተደረገው ጥረትና በትግራይና በፌደራል መንግስት መካከል ጦርነት አንዳይቀሰቀስ ለማድረግ ብፁዕነታቸው ያቀረቡት ሀሳብ በራሳቸው በትግራይ ክልል አባቶች እምቢተኝነትና ፌዝ የተሞላበት ትችት ሳይሳካ መቅረቱን የቅዱስ ሲኖዶስ አባላት የሚያውቁት ሀቅ ነው።
ብፁዕነታቸው የመንበረ ፓትርያርክ ጠቅላይ ቤተክህነት ሥራአስኪያጅ ከመሆናቸው በፊት ጦርነቱን ተከትሎ በአዲስ አበባ ሀገረ ስብከት አንዳንድ የትግራይ ሊቃውንትና ተወላጆች የደረሰባቸውን የሥራ መፈናቀል በተመለከተ የቋሚ ሲኖዶስ አባል በነበሩበት ጊዜ ሊቃውንቱና የትግራይ ተወላጆች ወደ ሥራና ደመወዛቸው እንዲመለሱ ከፍተኛውን ዋጋ የከፈሉና ውሳኔው እንዲወሰን ያደረጉት ታሪካዊ ተጋድሎ ለምን ተረሳ?ከዚሁ ጋር ተያይዞ በወቅታዊ ሁኔታ የሚታሰሩ የትግራይ ተወላጆችን በመከላከል፣የታሰሩትን በመጠየቅና በማስፈታት ለፈጸሙት ተጋድሎስ እውቅና መንፈግስ ምን ይሉታል?
ጠቅላይ ሥራ አስኪያጅ ከሆኑ በኋላም በቋሚ ሲኖዶስ ደረጃ አስቀድመው የወሰኗቸው ውሳኔዎች በተሟላ ደረጃ እንዲፈጸሙ ለማድረግ ካደረጉት ጥረት በተጨማሪ በችግሩ ምክንያት ያለደመወዝና ያለሥራ የተቀመጡ የክልሉ ተወላጆችና ሊቃውንት በአሰሰቸኳይ ሥራ እንዲሰጣቸውና ደመወዛቸው ከቆመበት ጊዜ ጀምሮ እንዲከፈላቸው በማድረግ እያደረጉት ያለው ተጋድሎ በትግራይ በኩል ጆሮ ዳባ ልበስ ቢባልም በአዲስ አበባ የሚገኙ የክልሉ ተዘላጆች የሚመሰክሩት ሀቅ ነው።
አሁንም በትግራይ አባቶችና በኢትዮጵያ እርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን መካከል ያለው ችግር ቀኖና ቤተክርስቲያንን በጠበቀ መልኩ በሰላማዊ መንገድ እንዲፈታ፣ቅዱስ ሲኖዶስ ይቅርታ እንዲጠይቅና የስምምነት አመቻች ኮሚቴውም ሥራው የተሳካና ውጤታማ በሆነ መልኩ ማከናወን እንዲችል በማድረጉ ረገድ በሚገባ ኃላፈነታቸውን ፍጹም ተቋማዊ በሆነ መልኩ በመወጣት ላይ ያሉ ጠንካራ አባት ናቸው።
ይህን ሁሉ ተቋማዊ ተጋድሎ በቅንነትና በኃላፊነት መንፈስ የሚፈጽሙ አባትን ባልተገባ መንገድ መውቀስና መወንጀል ታዲያ ምን ይሉታል?ዛሬ በትግራይ የተደረገውን የብፁዕ ወቅዱስ ፓትርያርኩ እና የብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳት ጉዞን ተከትሎ ተፈናቃይ ወገኖችን በመወከል በተላለፈው መልዕክት ላይ የተገለጸውም በምንም መመዘኛ ብፁዕ ጠቅላይ ሥራ አስኪያጁን የማይወክል፣ስብዕናቸውን የማይገልጽና የማይመለከታቸው መሆኑን ለመግለጽ እንወዳለን።
የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን
ሕዝብ ግንኙነት መምሪያ
ሐምሌ ፫ ቀን ፳፻ ፲ወ፭ዓ.ም
አዲስአበባ -ኢትዮጵያ
ብፁዕ ወቅዱስ አቡነ ማትያስ ቀዳማዊ ፓትርያርክ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ዘኢትዮጵያ ሊቀ ጳጳስ ዘአክሱም ወእጨጌ ዘመንበረ ተክለ ሃይማኖት በክልል ትግራይ በጦርነቱ ምክንያት ለተፈናቀሉ ወገኖች ርዳታ ለመስጠትና በትግራይ ከሚገኙ አባቶች ጋር የተፈጠረው ችግር በውይይት ለመፍታት ዛሬ ፣ ሐምሌ ፫ቀን ፳፻ ፲ወ፭ዓ.ም ማለዳ መቐለ ከተማ ገብተዋል።